تنها جاده روستایی ترانزیت دنیا
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق و استقلال جمهوری های آسیای میانه مرزهای شمالی
خراسان از بن بست با کمونیست آزاد شد و فعالیت های گمرکی در مرز سرخس ، لطف آباد
درگز و باجگیران قوچان رونق گرفت و صادرات و واردات از این مرز ها و پایانه های
مرزی آغاز شد.
اگرچه در ابتدای سال های استقلال کشور های آسیای
میانه روابط اقتصادی آنان با ایران بسیار گسترده بود لیکن به مرور زمان و با پیدا
شدن سروکله ترکیه و ایجاد اتحادیه کشور های ترک زبان توسط این کشور ، نفوذ ترکیه
از نظر فرهنگی و از همه مهمتر اقتصادی در این کشور ها بیشترو بیشتر شد.ترکیه تا
آنجا پیشرفت کرد که نقش اقتصادی ایران در کشور های ترک زبان آسیای میانه
(ترکمنستان- ازبکستان – قزاقستان و قرقیزستان)بسیار کم رنگ شد.
حضور ترکیه با آنکه ضرر اقتصادی زیادی به ایران
زد، سود خوبی از جهت ترانزیت کالا داشت.فاصله 1944 کیلومتری مرز سرخس (ورودی به
ترکمنستان) تا بازرگان(ورودی ترکیه به ایران) مسافت بسیار طولانی بود که می توانست
با عبور هر کامیون درآمد خوبی برای کشورمان داشته باشد.
در ابتدا ایران مسیر بازرگان –تبریز – قزوین –
تهران – سبزوار- مشهد-سرخس را پیشنهاد داد البته برای گمرک های لطف آباد و باجگیران که البته فقط دروازه های
ورودی به ترکمنستان هستند این مسیر از مشهد به سمت قوچان و درگز و باچگیران بود.
در مدتی کوتاهی و با کمال تعجب وزارتخانه های
راه و بازرگانی ایران با کارشناسان نخبه خود(!)به جای مسیر سبزوار- مشهد – قوچان – باجگیران و لطف
آباد ، مسیر جدیدی را پیشنهاد کردند. آنان طول این مسیر اصلی را که به حدود440
کیلومتر بالغ می گشت در مسیر جدید به 230کیلومتر تقلیل دادند. البته تا اینجا همه
چیز عالی به نظر می رسد. کاهش مسیر به نصف و همزمان صرفه جویی در وقت و سوخت و جلب
نظر رانندگان کامیون های ترانزیت و خرسندی دولت های ترکیه و ترکمنستان و کاهش محدود ترافیک در کمربندی
موجود شهر مشهد.
اما این مزایا به چه قیمتی؟ خوشحالی ترکیه و
ترکمنستان به قیمت جان ایرانیان.
مسیر جدید کجا بود؟
بنا به نظر پیشنهاد کارشناسان مسیر اصلی از
سبزوار به بعد تغییر کرد. ازسبزوار به خوشاب و سپس به منطقه سرولایت نیشابور و از
آنجا به قوچان و درگز و باجگیران.
اگر چه در قسمت انتهایی این مسیر یعنی ازسه راهی
نیشابور در 20 کیلومتری قوچان و سپس ادامه
مسیر تا درگز و باجگیران تفاوتی نداشت ولی مورد بحث ما جاده 130 کیلومتری سبزوار
تا سه راهی نیشابور در مسیر بزرگراه مشهد – قوچان است.

مسیری طولانی با صدها روستا و الیته جاده ای
روستایی با کیفیت آسفالت سرد ساخته شده توسط نیروهای جهادسازندگی در سالها قبل.
جاده ای کم عرض و بدون شانه .عبور از میانه چندین روستا و دو شهر سلطان آباد مرکز
شهرستان خوشاب و شهر چکنه مرکز بخش سرولایت نیشابور و از سه راهی عبدالله گیو با اتصال جاده نیشابور -فیروزه -سرولایت - قوچان جاده وضعیت بحرانی به خود می گیرد.
روستائیان این مسیر که سالها در محرومیت کامل به
سر می بردند خوشحال بودند که پس از انقلاب و با عنایت مسولان نظام صاحب جاده ای
آسفالت شده بودند سر از پا نمی شناختند و بسیار خوشحال بودند.بماند که کیفیت
آسفالت سرد مسیر ، آب و هوای سرد و یخبندان های طولانی زمستان و برف گیری و چند گردنه خطرناک آنان را عذاب می داد اما باز هم ابراز خوشحالی
می کردند.
اما با باز شدن این جاده برای ترانزیت مردم در
تعجب ماندند و از خود سوال کردند که آیا واقعا
این جاده به درد ترانزیت می خورد؟ حال کارشناسان محترم وزارت راه پیشنهاد ترانزیتی
شدن این جاده را داده اند اما آیا رانندگان ترکیه و آسیای میانه از این جاده با
این کیفیت استفاده خواهند کرد؟
اهالی درست فکر می کردند این جاده با این کیفیت
اصلا مناسب تبدیل شدن به ترانزیت را نداشت ولی آنها از گرانی سوخت در ترکیه خبر
نداشتند که رانندگان ترک به خاطر کاهش مصرف سوخت با کاهش 250 کیلومتری مسیر هرگونه
راه و مسیر را می پذیرند.
علیرغم باور اهالی خوشاب و سرولایت جاده
ترانزیتی سبزوار به قوچان شکل گرفت .مسولین قول دادند با توجه به شلوغی ایجاد شده
و ترانزیتی شدن آن ،به سرعت این مسیر را به مانند جاده های اصلی کشور دوبانده و
آسفالت مناسب خواهند کرد. قولی نسیه و دست نیافتنی(!)
معاون ساخت و توسعه راهها در سفری که به شهرستان خوشاب داشت در رابطه
با این محور گفت:محور ترانزیتی سبزوار به خوشاب و سرولایت و قوچان یکی از اصلی
ترین محورهای کشور محسوب می شود و باید به صورت جدی پیگیری شود تا این محور
ترانزیتی از این نا به سامانی خارج شود .
وی به پروژه بزرگراه سبزوار - خوشاب – سرولایت - قوچان اشاره کردو گفت
:فاز اول از سبزوار به طول ۱۸ کیلومتر و فاز دوم به طول ۱۸ کیلومتر در قوچان از دو سال پیش آغاز شده که
امیدواریم هرچه زودتر زیر بار ترافیک قرار گیرد.
کیفیت اسفالت
هیچ جاده ای در کشور مثل این جاده ترانزیتی دست انداز ندارد و بعضی از
این دست اندازها در حد یک چاله نیم متری است که با افتادن خودرو در این چاله خودرو
یا چب می کند یا از جاده خارج می شود.
آسفالت این محور دارای شکستگی های زیادی است و به خاطر تردد تریلی ها
سطح جاده دارای موج زیادی شده است و چندی پیش در همین محور به همین علت یک کامیون
از جاده منحرف شده و از روی پل به دره سقوط کرد.
جاده مذکور خیلی باریک است و شانه خاکی هم ندارد به شکلی که اگر ۲ خودرو در کنار
یکدیگر قرار گیرند ، ممکن است آینه های خودرو ها به همدیگر برخورد می کند .
پل ورودی شهر چکنه که با زاویه تقریبا ۹۰ درجه
در مسیر پرتردد و ترانزیتی سبزوار- قوچان قرار گرفته است، به لحاظ فنی مشکلات زیادی
دارد و همیشه در این نقطه شاهد حوادث تلخی هستیم.
وجود روشنایی در گردنه های موجود در مواقع یخبندان و مه در طول سال ایمنی
و امنیت جاده را افزایش خواهد داد که متاسفانه به این امر اصلا هیچ توجهی نشده
است.
متاسفانه در این جاده تراکتور و موتور هم زیاد تردد می کنند که باعث
بروز مشکلات زیادی در این مسیر برای خودرو ها می شود و آمار تصادفات افزایش می
یابد وهمیشه در کنار این جاده شاهد تصادف یا واژگونی خودروی هستیم.
تا کی شاهد کشته شدن هموطنانمان باشیم!!!